Koszty inwestycji w strefie muszą zostać rozliczone według zasady kasowej

Prawo do zwolnienia podatkowego podatnik uzyskuje w momencie, gdy faktycznie poniesie wydatki inwestycyjne płacąc za zakupione środki trwałe i wartości niematerialne i prawne. Tak orzekł Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 20 grudnia 2017 r., sygn. akt II FSK 3178/15, wpisującym się w niekorzystną dla podatników linię orzeczniczą.

Spór, nad którym pochylił się NSA w komentowanym wyroku sprowadzał się do kwestii, czy wydatek dokonany przez przedsiębiorcę działającego na terenie specjalnej strefy ekonomicznej (dalej: SSE) może zostać uznany za poniesiony już w momencie ujęcia w księgach rachunkowych, czy dopiero z momentem jego faktycznego wydatkowania. Powyższy spór wynika z faktu, iż ani ustawa z dnia 20 października 1994 r. o specjalnych strefach ekonomicznych, ani rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 10 grudnia 2008 r. w sprawie pomocy publicznej udzielanej przedsiębiorcom działającym na podstawie zezwolenia na prowadzenie działalności gospodarczej na terenach specjalnych stref ekonomicznych nie wskazują jednoznacznie terminu właściwego na rozliczenie wydatków. Treść § 6 ust. 1 ww. rozporządzenia, zgodnie z którym za wydatki kwalifikujące się do objęcia pomocą uznaje się koszty inwestycji (…) poniesione na terenie strefy w trakcie obowiązywania zezwolenia (…), nie prowadzi bowiem do jednoznacznych konkluzji, kiedy wydatek należy uznać za poniesiony.

W komentowanym wyroku statuującym, jak się wydaje, przeważającą obecnie linią orzeczniczą sądów administracyjnych, NSA jednoznacznie wskazał, że właściwym dla uznania wydatków za poniesione jest moment ich zapłaty, a nie moment ujęcia w księgach rachunkowych podatnika. Przez poniesienie, w ocenie Sądu, należy rozumieć faktyczne dokonanie wydatku, a nie samo jego zarachowanie. W przeciwnym razie przedsiębiorcy mogliby korzystać z pomocy publicznej z pominięciem narzuconych przepisami wymogów, poprzez ujęcie w księgach rachunkowych wydatków inwestycyjnych o wartości określonej w zezwoleniu na podstawie dokumentów księgowych, bez ich faktycznego poniesienia w terminie określonym w zwolnieniu. W ocenie NSA, o poniesieniu wydatków można mówić dopiero wówczas, gdy dochodzi do faktycznego przepływu środków finansowych, a nie jedynie do ich wyrażenia w określonej ilości, na co jednoznacznie wskazują wykładnia systemowa, celowościowa oraz językowa przepisu § 6 ust. 1 Rozporządzenia. W konsekwencji przedsiębiorcy działający na terenie SSE powinni rozliczać poniesione koszty metoda kasową, a nie korzystniejszą dla siebie metodą memoriałową.